Sociaal domein
Lokale ontwikkelingen gericht op transformatie
Programma Transformatie sociaal domein
Vanuit het programma werken we aan de transformatie van zorg en ondersteuning. Voor 2020 en verder zetten we hierbij in op het ‘differentiëren en normaliseren’. Zoals in de kadernota 2019 is toegelicht houdt dit in dat we op basis van analyses en inzicht in het zorgsysteem en gebruik met andere ondersteuning invulling gaan geven aan waar voorheen zwaardere zorg werd geboden. We zorgen ervoor dat niet iedere vraag direct leidt tot een zorgaanbod (normaliseren). En we kijken naar mogelijkheden om de zorg af te stemmen per doelgroep, door te kijken naar de behoefte en mogelijkheden van specifieke doelgroepen (differentiëren). Hierbij kijken we ook naar de kwaliteit van de verbinding tussen de verschillende onderdelen in het sociaal domein, zoals jeugdhulp, wonen, zorg, onderwijs en werk. Door deze aanpak blijft specialistische en zware zorg gegarandeerd voor degenen die dat nodig hebben. Inhoudelijk kent het programma vier programmalijnen: Langer en Weer Thuis, Voorkomen en vroeg er op af, Werken als medicijn en Aansluiting Zorg en Veiligheid.
De programmalijnen vormen samen met actieplan sociaal domein, fase 2 en de uitvoeringsagenda de bouwstenen voor het programma Transformatie Sociaal Domein. Het programma bevat daarnaast de activiteiten die randvoorwaardelijk zijn voor het slagen van de informatievoorziening en de beheersing (beleidsmatig en financieel) in het sociaal domein. Hierbij valt te denken aan het uitvoeren van gerichte analyses, onderzoeken en interventies om de informatievoorziening zowel qua proces als inhoudelijk te versterken en het begeleiden en ondersteunen van de (in- en externe) partners bij het vormgeven van de transformatie.
Actieplan sociaal domein fase 2
Het actieplan sociaal domein is gestart om tijdig en adequaat te kunnen (bij)sturen op de ontwikkeling van kosten in het sociaal domein. Enerzijds willen we beter maatwerk leveren door kostenbewustzijn en resultaatgericht werken, anderzijds investeren we in de transformatie van het sociaal domein door gerichte pilots en experimenten (‘maatregelen’).
Vanuit het doel van het actieplan om in 2022 10% te besparen ten opzichte van de uitgaven in 2017 (€ 63 miljoen) is een ‘Delftse werkwijze’ ontwikkeld. Hierin wordt op een gestructureerde en data-gestuurde wijze gekeken naar de potentiële (maatschappelijke) effecten van de maatregel en de efficiëntie en kostenbeheersing die dit mogelijk oplevert. Op basis van een businesscase – waarin zowel het effect voor de burger, de betrokken organisaties en de maatschappij in beeld worden gebracht – wordt vervolgens een afweging gemaakt of de maatregel bijdraagt aan de transformatie van zorg én de ombuiging. We informeren de raad twee maal per jaar over de voortgang van het actieplan.
City Deal en Uitvoeringsagenda
Vanuit de deelname aan de City Deal worden beleidsmakers en professionals gezamenlijk getraind in het leveren van maatwerk, meer kostenbewust handelen en resultaatgericht werken. Daarnaast wordt in de komende periode weer een 'challenge call' van de Uitvoeringsagenda uitgeschreven, waarbij partijen in de stad de oproep krijgen om als coalities samen te werken aan Delftse opgaven.
Meer aandacht voor preventie
Vanuit het programma Transformatie Sociaal Domein is er meer specifiek aandacht voor preventie. Door in te zetten op preventie komen minder mensen in de situatie dat ze een beroep moeten doen op zwaardere vormen van zorg en ondersteuning. Door de bezuinigingen in de voorgaande jaren is er weinig ruimte geweest om te investeren in de basisvoorzieningen. De Kadernota Innovatie Sociaal Domein III en de onderwijsvisie geven hier invulling aan.
Delft Support
In 2019 is de oprichting en ontvlechting van Delft Support nagenoeg afgerond en hebben we de relatie tussen de gemeente, als opdrachtgever en eigenaar, en Delft Support verder vormgegeven. De nadruk aan de kant van de gemeente ligt hierbij op het verder versterken van deze rollen richting Delft Support, zodat er een optimale aansluiting is tussen de beleidsmatige ontwikkelingen die we als gemeente binnen het sociaal domein voor ogen hebben en de rol die Delft Support hierbinnen heeft. Samen met Delft Support geven we hier vorm aan binnen het project ‘next level Delft Support’. De ontwikkelingen binnen het sociaal domein – zoals de implementatie van resultaatbekostiging binnen Jeugd en Wmo – maken hierbij dat we steeds goed moeten kijken hoe Delft Support hierin meebeweegt.
Transformatie in de regio
Delft werkt in het sociaal domein intensief samen met andere gemeenten in de regio in verschillende regionale samenwerkingsverbanden. Regionale samenwerking is en blijft een belangrijk middel om lokale doelen te bereiken.
Wmo - H4
De raden van de H4-gemeenten hebben begin 2018 de inkoopvisie en -strategie voor Wmo-maatwerkvoorzieningen vastgesteld voor onder andere daginvulling en ondersteuning bij huishouden. Op 1 januari 2019 kon worden gestart met de nieuwe werkwijze. Voor 2020 en verder is het van belang deze werkwijze verder te implementeren en de resultaatsturing verder vorm te geven. Dit doen we in regionaal verband.
Huiselijk geweld en kindermishandeling - DWO
Onderdeel van de keten huiselijk geweld en kindermishandeling is Veilig Thuis (VT) Haaglanden. Deze organisatie is ondergebracht in de gemeenschappelijke regeling GGD en VT Haaglanden. De gemeente Den Haag is verantwoordelijk voor de bedrijfsvoering. Den Haag en Delft hebben samen het voortouw genomen voor een nieuwe regiovisie, waarbij we intensief hebben samengewerkt met de regiogemeenten en zorgpartners. De regiovisie wordt in 2019 vastgesteld.
Jeugdhulp - H1O
Vanaf 2020 vindt de verschuiving plaats naar resultaatgestuurde inkoop bij jeugdhulp. Op basis van de regionale inkoopstrategie en na het doorlopen van een regionaal aanbestedingstraject leggen we hiermee de basis om – samen met het H10 inkoopbureau, Delft Support én de zorgaanbieders – een volgende stap in de transformatie te zetten door gezamenlijk te gaan sturen op het te bereiken resultaat rondom de zorgvraag van jeugdigen. Binnen het te bereiken resultaat biedt het de zorgaanbieders de ruimte om de juiste zorg in te zetten, steeds in afstemming met andere betrokkenen.
De verwachting is dat deze nieuwe systematiek de gemeente meer mogelijkheden biedt de kwaliteit van de jeugdhulp te borgen en om binnen gestelde financiële kaders te blijven. In 2020 zal de nadruk liggen op de implementatie, zodat deze nieuwe systematiek het gewenste effect gaat opleveren. Samenwerking met Delft Support, zorgaanbieders en het inkoopbureau H10 is hierbij een belangrijke succesfactor, waar we dan ook stevig op in zetten.
Beschermd wonen en maatschappelijke opvang en vrouwopvang - DWO
Delft organiseert als centrumgemeente voor de DWO-regio voor gemiddeld 450 cliënten beschermd wonen. Gezamenlijk met de regiogemeenten is gewerkt aan de transformatie van Beschermd Wonen naar Beschermd Thuis. Zorgaanbieders, woningcorporaties en gemeente zijn gestart meer cliënten begeleid zelfstandig te laten wonen in wijken en buurten, en minder in de intramurale setting. De inkoopstrategie die in 2020 is vastgesteld, is de basis voor de verdere transformatie. Delft is als centrumgemeente ook verantwoordelijk voor de opvang van dak- en thuislozen en vrouwenopvang voor de regio.
De zorg voor deze kwetsbare groepen vraagt dan ook zowel lokaal als regionaal de nodige aandacht. De ontwikkeling om deze groepen meer zelfstandig te laten wonen vraagt andere vormen van wonen, zorg en begeleiding. Ook is het belangrijk om ook voor deze groep te kijken naar integrale zorgvraag én dit in samenhang met bijvoorbeeld Wmo, participatie en Jeugdhulp te benaderen. Om dit te realiseren, werken we intensief samen met ketenpartners, (regio)gemeenten en (potentiële) zorgaanbieders. Ook het zorgkantoor wordt hierbij betrokken, mede vanwege de openstelling van de Wet langdurige zorg.
Openbare geestelijke gezondheidszorg (OGGZ) – DWO
Over de openbare geestelijke gezondheidszorg, de forensische GGZ en de nazorg aan ex-gedetineerden hebben we met de regiogemeenten afspraken gemaakt. Iedere gemeente is zelf verantwoordelijk voor de Meldpunt Bezorgd-functie waarbij het vooral gaat over signalering en toeleiding. De regie ligt bij Delft als centrumgemeente.
Vanuit het Rijk krijgen gemeenten een steeds belangrijkere rol als regisseur of ketenpartner voor opgaven binnen de (O)GGZ. Hiervoor treedt vanaf 2020 de Wet verplichte GGZ (Wvggz) in werking. Dit is de opvolger van de Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen (wet Bopz) voor zover het gaat om mensen met een psychische stoornis. Met de invoering van deze wet komt er meer verantwoordelijkheid bij de gemeente te liggen. Vanaf 1 januari 2020 is de gemeente verantwoordelijk voor het in behandeling nemen van meldingen betreffende personen voor wie de noodzaak tot geestelijke gezondheidszorg zou moeten worden onderzocht, het verrichten van onderzoek naar die noodzaak, het informeren van degene die een melding heeft gedaan en het zo nodig indienen van een aanvraag voor de voorbereiding van een verzoekschrift voor een zorgmachtiging bij de officier van justitie.
Dekking transformatiekosten sociaal domein
Het programma Transformatie Sociaal Domein bekostigen we vanuit de bestemmingsreserve Sociaal domein. Dit geldt voor de programmalijnen, het actieplan, de uitvoeringsagenda, het (regionaal) transformatieprogramma en de implementatie van de resultaatgerichte inkoop in de jeugdhulp en de Wmo. Ook de incidentele kosten voor de ontvlechting en doorontwikkeling van Delft Support worden uit deze reserve gedekt. In onderstaande tabel is het actuele bestedingsplan van deze reserve opgenomen.
Bestedingsplan reserve Sociaal domein | ||||
|---|---|---|---|---|
(bedragen x € 1.000) | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 |
Beginstand reserve per 1/1 | 711 | 151 | 81 | 86 |
Toevoeging cf. Kaderbrief 2019 | 1.200 | 1.200 | 1.200 | |
Beschikbaar in reserve | 1.911 | 1.351 | 1.281 | 86 |
Programma Transformatie (uitvoeringsagenda, Citydeal, Actieplan SD (fase 2) | -1.280 | -1.170 | -1.135 | -86 |
Implementatiekosten Resultaatsturing WMO en Jeugd | -370 | -60 | -60 | |
Afronding verzelfstandiging en doorontwikkeling Delft Support | -80 | -40 | ||
Overige projecten | -30 | |||
Totale bestedingen | -1.760 | -1.270 | -1.195 | -86 |
Saldo reserve per 31/12 | 151 | 81 | 86 | |